Ringslang in Vlaanderen anno 2015 met nadruk op (Belgisch) Limburg

Van ‘nature’ komt enkel de Gladde slang (Coronella austriaca) voor in Limburg. De verschillende fotoloze waarnemingen van Ringslang vanuit gladde-slang-gebied op www.waarnemingen.be werden in eerste instantie afgedaan als foutieve of niet te beoordelen waarnemingen. Tot er ons in 2013 verschillende foto’s van waarnemingen van Ringslangen bereikten. In 2014 werd er in Limburg tussen mei en september maar liefst 48 keer op terrein gegaan, met slechts één doel, Ringslangen spotten.

De Ringslang komt van nature niet voor in Vlaanderen. Dat vindt o.a. zijn oorzaak dat de Ringslang Wallonië, het gebied ten zuiden van Samber en Maas, heeft veroverd via de Maas en zijn bijrivieren. Deze slang kon zich hier voortplanten omdat er in de warme valleien voldoende gunstige plaatsen waren waar de eieren spontaan ontwikkelden. Dat er autochtone ringslangen in Nederland leven, ten noorden van de grote gebieden, is het gevolg van het feit dat we hier te doen hebben met ringslangpopulaties die zich via de Rijn en IJssel hebben verspreid uit een meer oostelijk areaal. Ten zuiden van de grote rivieren komen waarschijnlijk geen natuurlijke populaties voor (Creemers, 2009). Dat de populaties zich ten noorden van de grote rivieren zich met succes kunnen voortplanten, is vermoedelijk het gevolg van geschikte biotopen voornamelijk veengebieden waar de eieren gemakkelijker tot ontwikkeling kunnen komen. Maar ook hier zijn op verschillende plaatsen ringslangen uitgezet.

Wel zijn uit het recente verleden nieuwe populaties bekend o.a. in De Zegge te Geel, in de directe omgeving van het Meldertbos te Hoegaarden, in het Poelbos te Jette, in de Molenbeekvallei te Ganshoren en de Lage Meersen te Wervik. Deze nieuwe populaties zijn meer dan waarschijnlijk ontstaan door vrijwillige of accidentele introductie van Ringslangen. Dat deze populaties zich handhaven en op andere plaatsen zelfs nieuwe populaties kunnen vormen, is het gevolg van het opportunistisch karakter van de Ringslang. Deze soort bezet een breed spectrum aan habitats en kan grote afstanden afleggen. In Nederland bijvoorbeeld komen ze zelfs aan de rand van grote agglomeraties voor. Of er ook in Limburg nieuwe stabiele populaties ontstaan, zal de tijd moeten uitwijzen.

Hier vindt je het volledige verhaal van Peter: Ringslang in Vlaanderen anno 2015 met nadruk op (Belgisch) Limburg (.PDF - 1,8 MB).